Borrar
'A la yuklak, golpian bat!' erakusketa: sagardoa eta aisialdiaren zeharko ibilaldia

'A la yuklak, golpian bat!' erakusketa: sagardoa eta aisialdiaren zeharko ibilaldia

Sagardoetxea Museoak antolatutako erakusketa honen bidez, sagardoaren zein sagardotegien bilakaera aztertu da azken 200 urteetan zehar, eta txotxaren errituak sagardoaren aisialdia nola eraldatu duen ezagutzeko aukera eskaini du, tradizioa bizirik mantenduz eta garai berrietara egokituz

Viernes, 17 de enero 2025, 08:38

Usadioz, sagardotegia elkartzeko, ospatzeko eta aisialdirako gunea izan da, non bolo-jokoek, tokak zein bertsolariek giro paregabea sortzen zuten.

XIX. mendearen erdialdetik hasita, gaur egunera arteko gertaera historikoak zein bitxikeriak ezagutarazi ditu erakusketak, besteak beste, erakusketari izenburua ematen dion 'A la yuklak, golpian bat' esaldiaren esanahia: Luis de Uranzuren 'Un pueblo en la frontera' argitalpenean jasota dagoen bezala, Irungo usadioaren arabera sagardo edalontzia kolpe bakar batez edan behar zen, «A la yuklak, golpian bat!» esanda.

Sagardotegien bilakaera historikoa

Belle Epoque garaian, Europako aristokrazia Donostiako luxuan murgilduta zegoen bitartean, herritar klase ertain-baxua sagardotegietara joaten zen bere aisialdiaz gozatzera. XX. mendearen hasieran, Donostiak 101 sagardotegi zituen hirigunean zein kanpoaldean.

Frankismoan sagardoaren sektorea krisi larrian murgildu zen. Sagargileek arazoak izan zituzten, sagastiek gainbehera egin zutelako. 1967an sagardoaren ekoizpena puntu baxuenera iritsi zen 1.250.000 litroko ekoizpenarekin, eta sagardotegi asko itxi egin ziren. 50eko hamarkadatik aurrera, Gipuzkoako Diputazioak sektorea berpizteko neurriak ezarri zituen eta kalitatearekiko ardura hartzen hasi zen.

Gerra Zibilaren ostean, Gipuzkoako sagardoaren negozioa ez zen oso errentagarria. Sagardotegiak herri gutxi batzuetan kokatuta zeuden, eta batzuek negozioa dibertsifikatu zuten bizirauteko. XX. mendearen erdialdean sagardoaren ekoizpenak behera egin zuen arren, sagardoaren kontsumoa elkarte gastronomikoetan mantendu egin zen, eta horrek txotxeko errituaren sorrera ekarri zuen.

Gaur egun sagardoaren kulturaz gozatzeko aisialdiko eskaintza zabala daukagu. Izan ere, 2006an Sagardoetxea Museoa ireki zen sagardoaren kultura sustatzeko. Sagardoetxeak bisita gidatuak, sagardoari zein sagarrari buruzko ekitaldiak eta esperientziak eskaintzen ditu. Gainera, Sagardoaren eta Sagardoaren Dokumentazio Zentroaren bidez sagardoarekin lotutako dokumentuak eta piezak biltzen ditu.

Horretaz gain, azken urteotan, sagardotegi berritzaileek esperientzia gastronomiko eta dastaketa berriak eskaintzen dituzte, bertako eta nazioarteko sagardoekin. Sagardotegi tradizionalek ere bisita gidatuak eskaintzen dituzte, bisitariei sagardoaren ekoizpena erakusteko, tradizioa eta berrikuntza uztartuz. Horretan eragina izan du azken urteetan Fraisoroko Nekazaritza eta Ingurumen Laborategiak zein Euskal Sagardoa Jatorri Izendapenak egindako lanak: izan ere, 2010eko hamarkadan Fraisoro Laborategiak sagardoaren kalitatearen aldeko lanari ekin zion, eta 2017an Euskal Sagardoa Jatorri Izendapena sortu zen.

Publicidad

Publicidad

Publicidad

Publicidad

Esta funcionalidad es exclusiva para suscriptores.

Reporta un error en esta noticia

* Campos obligatorios

diariovasco 'A la yuklak, golpian bat!' erakusketa: sagardoa eta aisialdiaren zeharko ibilaldia