Jon Lopategi bertsolari 'erresistentea' hil da
Bertsolari Txapelketa Nagusia irabazi zuen, eta Bizkaikoan ere lau aldiz izan zen txapeldun
amalia ibargutxi
Ostirala, 8 otsaila 2019, 11:41
Muxikan (Bizkaia) jaio zen, 1934ko martxoaren 4an Jon Lopategi 'Baltza' bertsolaria, eta gaur jakin da hil egin dela, 84 urterekin. Bizkaiko bertsolaritzan nabarmendutakoa da, eta baita bertsolaritza-irakasle lanetan ere, Bizkaiko Ikastolen Elkarteak bertsolaritza eskoletara zabaltzeko proiektuaren barruan, besteak beste.
Filosofia ikasketak egin zituen Tolosako Sakramentinoen apaizgaitegian, eta heldutasunean Magisteritza ere ikasi zuen.
Frankoren diktadurako azken urteetan eta demokraziaren lehen urteetan egin zen ezagun bertsolaritzan. Ezagunak ziren Jon Azpillagarekin batera egindako saioak, kutsu politiko eta sozialeko mezuak izan ohi zituztenak. 'Bizkaitarrak' deitzen zieten.
Lopategi behin baino gehiagotan sartu zuten kartzelan garai hartan, bere bertso jarduna zela eta. 1989an, Bertsolari Txapelketa Nagusia irabazi zuen, eta 1982an eta 1986an txapeldunorde izan zen. Bizkaiko Txapelketa lau aldiz irabazi du (1962, 1964, 1966 eta 1987).
Bizkaiko Bertsozale Elkartean, urte askotan izan da Zuzendaritza Batzordeko kide. Ugariak dira bere heriotzaren berri izatean, lan hezitzaile hori eskertu duten lagunak.
1967an, Donostiako Txapelketan jarri zuten hondoratzera doan barkuko kapitainaren azalean, eta ondorengoa egin zuen Lopategik:
Momentu auek ez dira izaten
itxas barruan onenak,
ontzi (y) onetan segurutikan
laister dira ondamenak;
pasajeru ta gañontzekuak,
aditu nire ordenak:
onen kargua nik daukat eta
atera zaiteze denak.
Itxaso ori jarritzekuan
era oso biurrian,
desio gendun arkitutziya
guztiyok geure lurrian;
oraintxen nago gora begira
sekulako bildurrian,
bakar-bakarrik itxi bainaue
Jaungoikuaren aurrian.
Desgrazi ori azaldua da
gizon batentzat kaltera,
bestiyak denak salbatu dira
neronen borondatera;
baña ez nua itxasuari
ni agurrik esatera,
bere barruban amildu nai dot
neure ontziyakin batera.
'Herri otoitza' deituriko hau Azpillagarena da:
Jainko haundia entzun egizu
bertsoaren erregua,
langileari lana emaiozu
ta lantoki segurua;
gerralariei emaiezue
armak uzteko gogua,
gaixo danari itxaropena
ta hiltzen danari zerua.