Silabetan

Tokion ez dago urik. Edo orain agian bai. Baina badago poesia. Poesia silabetan. Irudiak, naturaren orroak. Kondairak. Baina gizakia ez da agertzen. Hori gertatzen da haikuetan. Bost silaba. Ondoren zazpi; berriro bost. Formaz, horrela osatzen da haikua, ez beti, hala ere. Josetxo Azkonak hori eskaintzen digu 'Ez naiz Fujin izan', berrogei eta zortzi haikuz osatutako bere azken liburuan. Berak, atarikoan, azaltzen digu haikuen nondik norakoa. «Denbora naiz/ denboraren baitan,/ denbora ez izan arte/».

Josetxo Azkonak azkenean plazaratu du bere barnean zebilen zirimola, lehendik tarteka, landua bai zeukan haikuen teknika bere poesiagintzan, baina ez zuen argitaratu haikuez osatutako liburu bat. Ez da erraza oreka mantentzea horrelako ahalegin batean, kontutan hartuta, berez, poesia egiteko teknika hau, beste kulturako batekoa dela.

Eta badirudi haikuak orraztu duela egilearen zereginean, irakurleak aurkituko baitu, haikuaren ezaugarrietako bat: bakuna izatea, baina ez sinpletasuna. Ez dago espanturik, ez handinahirik, «Bakardadean/ nire buruarekin/ badakit nor naizen/». Agian, liburuari bere aurka zerbait jartzekotan bere irregulartasuna izango litzateke, irudi eta egoerak anitzak direlako, baina egile nafarrak eusten dio bere helburuari, haikuaren deiadarra eskaintzea, «Zisne luma batek/ jo du elurraren kontra./ Oihartzun zuria/».

Haikuak eramaten digu behaketa batera; irakurlea galdu egin behar da iradokizunean, etxetik irteten garenean bezala jakin gabe zein izango den gure norabidea. Baina gure eguneroko errealitatean badira uneak gure arreta eskaintzen dutenak. Bizitzaren irudiak atzeman egiten ditugu; haiku egileak hori egiten du, zinemagileak bere kamerarekin bezala.

Azkonak, bere proposamenarekin, hau lortzen du bere haiku liburuarekin. Japon bera hurbilduz.